شروع با یک مثال ساده

هنگام خرید طلا  مشاهده کرده اید که طلافروشان مبلغی را به عنوان مالیات بر ارزش طلا می افزایند و به شما می فروشند. در خرید از هایپرمارکت ها نیز حتما در فاکتور دریافتی خودمبلغی را با عنوان مالیات دیده اید. این مبلغ، همان مالیات بر ارزش افزوده است، مالیاتی که مشتری علاوه بر قیمت اجناس خریداری خود می پردازد. در این نوع مالیات، فروشنده باید هر سه ماه یک بار جمع مالیات های دریافتی از مشتریان (محاسبه ارزش افزوده) رو پس از تکمیل اظهارنامه ارزش افزوده به سازمان امور مالیاتی بازگرداند. 

مالیات بر ارزش افزوده چیست؟

در ایران دو نوع مالیات داریم یکی قوانین مالیات های مستقیم و دیگری قوانین مالیات های غیرمستقیم یا ارزش افزوده. مالیات بر ارزش افزوده از نوع مالیات های غیر مستقیم است.در این نوع مالیات ها، مشمولان به واسطه خرید و فروش یک کالا یا خدمات ملزم به دریافت و پرداخت آن هستند.

اگر فعالیت شما این گونه نباشد، به هیچ عنوان نباید اقدامی در خصوص ارزش افزوده انجام دهید. در واقع سیستم مالیات بر ارزش افزوده به گونه ای است که هر فروشنده در هنگام فروش کالا و خدمات، باید مالیات متعلقه را برصورت حساب بیفزاید و آن را همراه با قیمت کالا و خدمات از مشتری دریافت کند.

اولین فروشنده، مالیات را یک جا به دولت پرداخت کرده  است و در مراحل بعدی، هر فروشنده تنها ما به التفاوت مالیات (مالیات دریافتی پس از کسر مالیاتی که خود قبلاً پرداخت کرده است) را به حساب سازمان امور مالیاتی واریز می کند. با توجه به این که در این مالیات، همه مودیان (اشخاص حقیقی و حقوقی) برای استفاده از اعتبار مالیاتی ملزم به ارائه فاکتور خواهند بود، زمینه برای شناسایی خود به خود میزان معاملات مودیان فراهم می شود.

مشمولان مالیات بر ارزش افزوده چه کسانی هستند؟

طبق اعلام سازمان مالیات در سال 95؛ تمام اشخاص حقوقی با هر میزان درآمد به جز ماده 12 (معافیت) که در مراحل قبلی ثبت نام نکرده باشند، باید ثبت نام خود را نهایی کنند. حتی شرکت های تازه تاسیس نیز از تاریخ مهرماه 95 به بعد می بایست در سامانه مالیات بر ارزش افزوده ثبت نام خود را قطعی کنند.

معافیت ها شامل چه کسانی می شود؟

ماده 12 قانون مالیات ارزش افزوده :

عرضه کالاها و ارائه خدمات زیر و همچنین واردات آنها حسب مورد از پرداخت مالیات معاف می‌باشد:

1ـ محصولات کشاورزی فرآوری نشده؛

2ـ دام و طیور زنده، آبزیان، زنبورعسل و نوغان؛

3ـ انواع کود، سم، بذر و نهال؛

.در شرکتهای پخش دقت شود.

4ـ آرد خبازی، نان، گوشت، قند، شکر، برنج، حبوبات و سویا، شیر، پنیر، روغن نباتی و شیرخشک مخصوص تغذیه کودکان.

5ـ کتاب ، مطبوعات ، دفاتر تحریر و انواع کاغذ چاپ ، تحریر و مطبوعات.

6ـ کـالاهای اهـدایی به صـورت بلاعـوض به وزارتـخانه‌ها، مؤسـسات دولتـی و نهادهای عمومی غیردولتی با تأییـد هیـأت وزیران و حـوزه‌های علمیه با تأیـید حوزه گیرنده هدایا.

7ـ کالاهایی که همراه مسافر و برای استفاده شخصی تا میزان معافیت مقرر طبق مقررات صادرات و واردات، وارد کشور می‌شود. مازاد بر آن طبق مقررات این قانون مشمول مالیات خواهد بود؛

8ـ اموال غیر منقول؛

اولین مرکز کارآموزی حسابداری تکنیکال در کشور

9ـ انواع دارو، لوازم مصرفی درمانی، خدمات درمانی (انسانی، حیوانی و گیاهی) و خدمات توانبخشی و حمایتی؛

10ـ خدمات مشمول مالیات بر درآمد حقوق، موضوع قانون مالیات های مستقیم.

11- خدمات بانکی و اعتباری بانکها، موسسات و تعاونی‌های اعتباری و صندوقهای قرض‌الحسنه مجاز و خدمات معاملات و تسویه اوراق بهادار و کالا در بورسها و بازارهای خارج از بورس

12ـ خدمات حمل و نقل عمومی مسافری درون و برون‌شهری، جاده‌ای، ریلی، هوایی و دریایی؛

13ـ فرش دستباف.

14ـ انواع خدمات پژوهشی و آموزشی که طبق آئین‌نامه‌ای که با پیشنهاد مشترک وزارتخانه‌های علوم تحقیقات و فناوری، امور اقتصادی و دارایی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.آموزش و پرورش و کار و امور اجتماعی ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون به تصویب هیأت وزیران می‌رسد؛

15ـ خوراک دام و طیور؛

16ـ رادار و تجهیزات کمک ناوبری هوانوردی ویژه فرودگاهها براساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت راه و ترابری و وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و ظرف مدت شش ماه از تاریخ تصویب این قانون به تصویب هیأت وزیران می‌رسد؛

17ـ اقلام با مصارف صرفاً دفاعی (نظامی و انتظامی) و امنیتی براساس فهرستی که به پیشنهاد مشترک وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد. فهرست مذکور از اولین دوره مالیاتی پس از تصویب هیأت وزیران قابل اجراء خواهد بود.

اولین مرکز کارآموزی حسابداری تکنیکال در کشور

دوستان عزیز توجه داشته باشند که در ماده یک قانون مالیات بر ارزش افزوده، قانون گذار گفته است : عرضه کالا و ارائه خدمات در ایران و واردات و صادرات آن ها مشمول مقررات این قانون می باشد.منظور از فروش در این ماده، هرنوع معامله ای است که شما با  مشتری دارید، دو حالت بیشتر ندارد:

1-فروش کالا مثل: فروش لوازم یدکی یا فروش لوازم خانگی
2-خدمات مثل: موسسه حسابداری، آموزشگاه علمی.
نکته مهم در این جا کلمه “عرضه” است. یعنی فردی که کالا را دریافت می کند و تصمیمی برای عرضه آن ندارد، پس این کالا یا خدمات را برای مصرف شخصی خریداری کرده، بنابراین مصرف کننده نهایی  است.

مصرف کننده نهایی آخرین نفری است که باید مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت کند. تفاوت او با یک فعال اقتصادی این است که اگر پرداختی هم داشته باشد، می تواند به عنوان اعتبار از اداره دارایی باز پس بگیرد.

نرخ مالیات بر ارزش افزوده سال 97 چه میزان است؟

نرخ مالیات بر ارزش افزوده دو بخش دارد:
 1-مالیات  2 – عوارض
 در سال 97 نرخ اعلام شده 9 درصد است که شامل 6 درصد مالیات و 3 درصد عوارض است.

منبع محاسبه مالیات بر ارزش افزوده چیست؟

 ماخذ محاسبه این مالیات، بهای کالا و خدمات مندرج در صورت حساب می باشد. قیمت های فروش مشخص شده از سوی سازمان ها و اتحادیه های ذی ربط که در صورت حساب ها ثبت می شود می تواند معیار محاسبه مالیات قرار بگیرد. طبق ماده 14 قانون مالیات بر ارزش افزوده در صورتی که صورت حساب ارائه نشود قیمت روز کالا و خدمات ماخذ محاسبه مالیات می باشد.

ماده ۱۴ قانون مالیات بر ارزش افزوده

مأخذ محاسبه‌ مالیات ، بهای کالا یا خدمت مندرج در صورتحساب خواهد بود.

در مواردی که صورتحساب موجود نباشد و یا از ارائه آن خودداری شود و یا به موجب اسناد و مدارک مثبته احراز شود که ارزش مندرج در آنها واقعی نیست ، مأخذ م

حاسبه مالیات بهای روز کالا یا خدمت به تاریخ روز تعلق مالیات می‌باشد.

نکته مهم در این ماده مواردی است که جزو منابع محاسبه مالیات نمی باشند ، این موارد عبارتند از:

– تخفیفات فروش
– مالیاتی که قبلا” توسط عرضه کننده کالا پرداخت شده است.
–  دیگر مالیات ها و عوارضی که هنگام عرضه کالا و خدمات به آن تعلق گرفته باشد.
– در مورد کالاهای وارداتی ماخذ محاسبه مالیات عبارت است از: ارزش گمرکی کالا به علاوه حقوق ورودی مندرج در اوراق گمرکی.
ارزش گمرکی کالا شامل قیمت خرید، هزینه حمل و نقل و حق بیمه می باشد. حقوق ورودی شامل  حقوق گمرکی و سود بازرگانی می باشد.

چگونه باید مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت کرد؟

دریافت و پرداخت مالیات بر ارزش افزوده منوط به نهایی شدن ثبت نام و اخذ گواهی نامه ثبت نام در نظام مالیات بر ارزش افزوده است.برای ثبت نام در سامانه ارزش افزوده در سایت www.evat.ir از قسمت «پیش ثبت نام» وارد شوید. سپس بر شخص حقیقی یا حقوقی  متناسب با نوع شخصیت مودی کلیک کنید.

فرم مربوط نمایش داده می شود، کلیه اطلاعات را با دقت وارد کنید، تمام مشخصات ارائه شده به اداره دارایی و آدرس پستی دقیقا باید با آدرس مربوط به شما در اداره پست و مشخصات ارائه شده به دارایی مطابقت داشته باشد و تیک گواهی اطلاعات را بزنید و سپس روی کلید «ارسال اطلاعات» کلیک کنید. اطلاعات شما ثبت و به سازمان امور مالیاتی ارسال می شود.

اولین مرکز کارآموزی حسابداری تکنیکال در کشور

پس از تایید اطلاعات توسط سازمان مذکور پاکت حاوی نام کاربر و رمز عبور،پیش ثبت نام به مودیان تحویل خواهد شد. پس از دریافت پاکت حاوی نام کاربر و رمز عبور، ضروری است .مودیان با مراجعه به پایگاه اینترنتی ثبت نام به درج کامل اطلاعات بنگاه اقتصادی، در بخش “ثبت نام” سامانه اینترنتی ثبت نام اقدام کنند.

پس از تایید نهایی اظهارنامه ارزش افزوده امکان دریافت قبض و همچنین پرداخت به صورت الکترونیکی بابت مالیات و عوارض ارزش افزوده وجود دارد. می توانید روی دکمه های مربوط به صدور قبض در آخر اظهارنامه یا بعد از خروج از اظهارنامه، قسمت صدور قبض مالیات و عوارض را کلیک کنید. قبض را پرینت بگیرید و از طریق مراجعه به بانک، یا از طریق درگاه بانکی توسط کارت اعتباری و داشتن رمز دوم کارت، قبض را پرداخت کنید.

بسته آموزش حسابداری ویژه بازار کار حسابدار موفق به صورت کاملا تصویری و کاربردی این موارد را آموزش داده است.جهت سفارش اینجا کلیک کنید

نکات مهم در تکمیل اظهارنامه ارزش افزوده

قبل از تکمیل اظهارنامه یک اقدام خیلی مهم را باید انجام دهید و آن هم جمع آوری مستندات مواردی است که قرار است در اظهارنامه ارائه شود.

اسناد و مدارکی که یک مودی در نظام مالیات بر ارزش افزوده باید به عنوان اسناد و مدارک مثبته تهیه و نگهداری  کند عبارتند از :

1- گواهی ثبت نام در نظام مالیات بر ارزش افزوده.
2-کلیه صورت حساب های مربوط به خرید و فروش کالا و خدمات.
3- دفاتر قانونی.
4- نسخ اظهارنامه های تایید شده.
5- رسیدهای بانکی پرداخت مالیات و عوارض.
6-  برگه های اعلامیه بدهکاری و بستانکاری.
7- نوارهای صندوق.
8- اسناد گمرکی و حمل و نقل بیمه.
9- سایر مستندات معاملات و عملیات.

روش محاسبه مالیات بر ارزش افزوده

طبق قانون، ماخذ مالیات بر ارزش افزوده، بهای کالا یا خدمات مندرج در صورت حساب است. برای مثال کالا یا خدمتی دریافت می کنیم به مبلغ n  ریال و در قانون ارزش افزوده همان سال هم اعلام شده که بر فرض 6 درصد مالیات و 3 درصد هم عوارض به آن تعلق گرفته است.

به این روش محاسبه می شود که :
 n ×3درصد  برابر عوارض پرداختی.
n×6درصد  هم بابت مالیات پرداختی که مبلغ نهایی بهای تمام شده برای این محصول برابر می شود با کل مبالغی که ما برای اصل کالا یا خدمات دادیم + مالیات و عوارض پرداختی آن.

 

امیدوارم از این نوشته خوشتون اومده باشه.خوشحال میشم نظرتون رو همین پایین بگید!