نمونه رویه و روش اجرایی حسابداری انبار(با ثبت اسناد مربوطه)
چکیده
هر سند رسید و حواله انبار می بایست ریالی شده و سند حسابداری متناسب با آن صادر شود، نحوه ثبت سند و ارتباط واحدهای انبار و خرید در موضوعات “نمونه روش اجرایی فرآیند خرید کالا یا خدمات” و “نمونه روش اجرایی انبارداری و مدیریت انبارها” قابل دسترسی بیان شده است.
مبنای ریالی نمودن سند های رسید در انبارهای قطعات یدکی و ملزومات مصرفی و انبار های نیمه ساخته، انبارهای محصول بر مبنای فاکتورهای خرید، هزینه مالیات، هزینه های حصول یا تولید کالا می باشد و مبنای ریالی نمودن حواله ها در این انبارها بر مبنای رسید های انبار و با استفاده از یکی از روش های استاندارد ارزیابی موجودی های انبار می باشد.
نمونه رویه و روش اجرایی حسابداری انبار:
هر سند رسید و حواله انبار می بایست ریالی شده و سند حسابداری متناسب با آن صادر شود، نحوه ثبت سند و ارتباط واحدهای انبار و خرید در موضوعات “نمونه روش اجرایی فرآیند خرید کالا یا خدمات” و “نمونه روش اجرایی انبارداری و مدیریت انبارها” قابل دسترسی بیان شده است.
مبنای ریالی نمودن سند های رسید در انبارهای قطعات یدکی و ملزومات مصرفی و انبار های نیمه ساخته، انبارهای محصول بر مبنای فاکتورهای خرید، هزینه مالیات، هزینه های حصول یا تولید کالا می باشد و مبنای ریالی نمودن حواله ها در این انبارها بر مبنای رسید های انبار و با استفاده از یکی از روش های استاندارد ارزیابی موجودی های انبار می باشد.
در این مبحث نحوه ثبت برخی سند های حسابداری بصورت نمونه ذکر شده است:
نحوه تنظیم سند مربوط به خرید کالا یا خدمات:
مثال: در صورتی که جنس خریداری شده از نوع قطعات و ملزومات باشد سند حسابداری به صورت زیر خواهد بود:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی قطعات و لوازم یدکی.
عنوان تفضیل: انبار قطعات و ملزومات (نام انبار).
شرح سند: رسید انبار شماره… فاکتور شماره… خرید از شرکت/فروشگاه … .
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: سایر حسابها و اسناد پرداختنی.
عنوان حساب معین: سایر حسابهای پرداختنی.
عنوان تفضیل: شرکت/فروشگاه…… (شخص یا شرکت یا فروشگاهی که از آن جنس خریداری شده است).
شرح سند: رسید انبار شماره… فاکتور شماره… خرید از شرکت / فروشگاه … .
نمونه تنظیم شده سند فوق به صورت زیر می باشد:
نمونه سند 1 :
نمونه سند 2:
نمونه سند 3:
مثال: در صورتی که جنس خریداری شده از نوع مواد اولیه تدارک شده توسط مشتری باشد، سند حسابداری به صورت زیر خواهد بود:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی مواد اولیه.
عنوان تفضیل: (انبار مواد اولیه) (نام انبار).
شرح سند: رسید انبار شماره… فاکتور شماره… خرید از شرکت/فروشگاه … .
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: پیش دریافت ها.
عنوان حساب معین: پیش دریافت فروش محصولات.
عنوان تفضیل: (شخص یا شرکت یا فروشگاهی که کالا را تدارک داده است).
شرح سند: رسید انبار شماره… فاکتور شماره… خرید از شرکت / فروشگاه …
مثال: در صورتی که جنس خریداری شده از نوع مواد اولیه باشد و نیاز به محاسبه مالیات بر ارزش افزوده باشد، سند حسابداری به صورت زیر خواهد بود:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی مواد اولیه.
عنوان تفضیل: (انبار مواد اولیه) (نام انبار).
شرح سند: رسید انبار شماره… فاکتور شماره… خرید از شرکت/فروشگاه … .
عنوان حساب کل: سایر حسابها و اسناد دریافتنی.
عنوان حساب معین: مالیات و عوارش بر ارزش افزوده.
عنوان تفضیل: مالیات اعتبار ارزش افزوده.
شرح سند: مالیات بر ارزش افزوده رسید انبار شماره… فاکتور شماره… خرید از شرکت/فروشگاه … .
حساب زیر بستانکار (مبلغ کل فاکتور + مبلغ مالیات):
عنوان حساب کل: حسابها و اسناد پرداختنی.
عنوان حساب معین: حسابهای پرداختنی.
عنوان تفضیل: شرکت/فروشگاه…… (شخص یا شرکت یا فروشگاهی که از آن جنس خریداری شده است).
شرح سند: رسید انبار شماره… فاکتور شماره… خرید از شرکت / فروشگاه …
خرید خدمات:
مثال: خدمات خریداری شده برای تعمیر ماشین آلات را می توان بصورت زیر انجام داد.
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: هزینه های عملیاتی.
عنوان حساب معین: تعمیر و نگهداری ماشین آلات و تجهیزات تولید.
عنوان تفضیل: (مرکز هزینه)
شرح سند: فاکتور خرید خدمت شماره ……… از شرکت …………….
بستانکار:
عنوان حساب کل: سایر حسابها و اسناد پرداختنی.
عنوان حساب معین: سایر حساب های پرداختنی.
عنوان تفضیل: (نام شرکت یا شخص انجام دهنده خدمات)
شرح سند: فاکتور خرید خدمت شماره ……… از شرکت …………….
عنوان حساب کل: سایر حسابها و اسناد پرداختنی.
عنوان حساب معین: مالیات تکلیفی اشخاص ثالث.
عنوان تفضیل: اداره دارائی 5% مالیات تکلیفی.
شرح سند: مالیات فاکتور خرید خدمت شماره ……… از شرکت …………….
ثبت سند اقلام صادره از انبار:
مثال: در صورتی که جنس صادره از انبار از نوع مواد اولیه (حواله ارسال به تولید) باشد، سند حسابداری به صورت زیر خواهد بود:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: هزینه های عملیاتی.
عنوان حساب معین: هزینه مواد مصرفی مستقیم تولید.
عنوان تفضیل: (مرکز هزینه / واحد مصرفی تولیدی).
شرح سند: حواله ارسال به تولید انبار شماره… از انبار…. به واحد……
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی مواد اولیه.
عنوان تفضیل: انبار مواد اولیه (نام انبار).
شرح سند: حواله انبار ارسال به تولید شماره… از انبار…. به واحد… .
مثال: در صورتی که جنس صادره از انبار از نوع دارئی ثابت باشد و از نوع مثلا اثاثیه و منصوبات باشد، سند حسابداری به صورت زیر خواهد بود:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: دارایی های ثابت مشهود.
عنوان حساب معین: (اثاثیه و منصوبات).
شرح سند: حواله انبار دارایی ثابت شماره… انبار… .
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی قطعات و لوازم یدکی.
عنوان تفضیل: انبار قطعات و ملزومات (نام انبار).
شرح سند: حواله انبار دارایی ثابت شماره… انبار… .
مثال: نمونه حواله های ارسال به ساخت از انبار قطعات و ملزومات، سند حسابداری به صورت زیر خواهد بود:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: دارایی های ثابت در جریان تکمیل.
عنوان حساب معین: (ماشین آلات در دست تکمیل).
تفضیل: (نام پروژه)
شرح سند: حواله انبار ارسال به ساخت شماره … انبار… .
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی قطعات و لوازم یدکی.
عنوان تفضیل: (انبار قطعات و ملزومات) (نام انبار).
شرح سند: حواله انبار ارسال به ساخت شماره … انبار… .
مثال: در مورد حواله های مصرف از انبار قطعات و ملزومات، سند حسابداری به صورت زیر خواهد بود:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: (هزینه های عملیاتی / هزینه های کارکنان)
عنوان حساب معین: (سرفصل های مربوط به هزینه های عملیاتی یا هزینه های کارکنان)
تفضیل: (مرکز هزینه / واحد مصرفی)
شرح سند: حواله انبار مصرف شماره … انبار… .
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی قطعات و لوازم یدکی.
عنوان تفضیل: (انبار قطعات و ملزومات) (نام انبار).
شرح سند: حواله انبار مصرف شماره … انبار… .
مثال: در مورد حواله های مصرف از انبار قطعات و ملزومات جهت اقلام تجهیزات و ماشین آلات دارائی ثابت، سند حسابداری به صورت زیر خواهد بود:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: هزینه های عملیاتی.
عنوان حساب معین: تعمیر و نگهداری ماشین آلات و تجهیزات تولید.
تفضیل 1: (مرکز هزینه / واحد مصرفی)
تفضیل 2 : (نام دارائی ثابت).
شرح سند: حواله انبار مصرف شماره … انبار… .
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی قطعات و لوازم یدکی.
عنوان تفضیل: (انبار قطعات و ملزومات) (نام انبار).
شرح سند: حواله انبار مصرف شماره … انبار… .
ثبت کرایه حمل مواد از خرید به شرکت:
مثال:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: کرایه حمل موجودی ها.
تفضیل: ( نام انبار)
شرح سند: بابت پرداخت کرایه بارنامه شماره…. به آقای …..
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: موجودی نقد و بانک.
عنوان حساب معین:صندوق ریالی.
عنوان تفضیل: (نام فرد دریافت کننده).
شرح سند: بابت پرداخت کرایه بارنامه شماره…. به آقای …..
ثبت مواد برگشتی از خرید به فروشنده:
مثال: در صورتی که مواد برگشتی از انبار قطعات و ملزومات باشد:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: سایر حساب ها و اسناد پرداختنی.
عنوان حساب معین: سایر حساب های پرداختنی.
تفضیل : (نام فروشنده)
شرح سند: برگشت از فاکتور شماره… رسید شماره … فروشنده … .
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی قطعات و لوازم یدکی.
عنوان تفضیل: (انبار قطعات و ملزومات) (نام انبار).
شرح سند: برگشت از فاکتور شماره… رسید شماره … فروشنده … .
انتقال بین انبارها:
مثال: انتقال بین انبارها:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی مواد اولیه.
تفضیل: (نام انبار تحویل گیرنده)
شرح سند: رسید انتقالی شماره … از انبار … به انبار … .
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی قطعات و لوازم یدکی.
عنوان تفضیل: (انبار تحویل دهنده).
شرح سند: رسید انتقالی شماره … از انبار … به انبار … .
نحوه ثبت حواله های امانی ما نزد دیگران:
مثال: نمونه ثبت سند حواله امانی ما نزد دیگران.
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: کالای امانی ما نزد دیگران.
تفضیل: (نام شخص / شرکت امانت گیرنده)
شرح سند: حواله امانی شماره….. از انبار……..
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی مواد اولیه.
عنوان تفضیل: (انبار تحویل دهنده).
شرح سند: حواله امانی شماره….. از انبار……..
حواله انبارگردانی:
مثال: حواله انبارگردانی، ثبت سند حواله کسری یک کالا از انبار قطعات و ملزومات:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل:هزینه های عملیاتی.
عنوان حساب معین: (ابزار و لوازم مصرفی).
تفضیل : (نام مرکز هزینه)
شرح سند: حواله مغایرت انبارگردانی انبار……… دوره مالی سال……….
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی قطعات و لوازم یدکی.
عنوان تفضیل: (انبار قطعات و ملزومات) (نام انبار).
شرح سند: حواله مغایرت انبارگردانی انبار……… دوره مالی سال……….
نحوه ثبت مواد برگشتي به انبار:
مثال: در صورتی که جنس برگشتی به انبار از نوع مواد اولیه باشد، سند حسابداری به صورت زیر خواهد بود:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی مواد اولیه.
عنوان تفضیل: (انبار مواد اولیه) (نام انبار).
شرح سند: رسید انبار برگشتی شماره… از واحد….
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: هزینه های عملیاتی
عنوان حساب معین: هزینه مواد مصرفی مستقیم تولید.
عنوان تفضیل: (عنوان مرکز هزینه / واحد مصرفی).
شرح سند: رسید انبار برگشتی شماره… از واحد… .
مثال: در صورتی که جنس برگشتی به انبار از نوع ابزارآلات مصرفی باشد (رسید برگشت از مصرف)، سند حسابداری به صورت زیر خواهد بود:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی قطعات و لوازم یدکی.
عنوان تفضیل: (انبار قطعات و ملزومات) (نام انبار).
شرح سند: رسید انبار برگشت از مصرف شماره… از واحد….
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: هزینه های عملیاتی
عنوان حساب معین: ابزار و لوازم فنی مصرفی .
عنوان تفضیل: (عنوان مرکز هزینه / واحد مصرفی) .
شرح سند: رسید انبار برگشت از مصرف شماره… از واحد… .
مثال: در صورتی که جنس برگشتی به انبار از نوع هزینه های کارکنان باشد (رسید برگشت از مصرف)، سند حسابداری به صورت زیر خواهد بود:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی قطعات و لوازم یدکی.
عنوان تفضیل: (انبار قطعات و ملزومات) (نام انبار).
شرح سند: رسید انبار برگشت از مصرف شماره… از واحد….
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: هزینه های کارکنان.
عنوان حساب معین: (پوشاک و لوازم ایمنی).
عنوان تفضیل: (عنوان مرکز هزینه / واحد مصرفی).
شرح سند: رسید انبار برگشت از مصرف شماره… از واحد… .
مثال: در صورتی که جنس برگشتی به انبار از نوع رسید برگشت از ساخت باشد، سند حسابداری به صورت زیر خواهد بود:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی قطعات و لوازم یدکی.
عنوان تفضیل: (انبار قطعات و ملزومات) (نام انبار).
شرح سند: رسید انبار برگشت از ساخت شماره… از واحد….
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: دارائی های ثابت در جریان تکمیل.
عنوان حساب معین: (ماشین آلات در دست تکمیل).
عنوان تفضیل: (عنوان پروژه).
شرح سند: رسید انبار برگشت از ساخت شماره… از واحد… .
رسید انبارگردانی:
مثال: سند رسید اضافات مربوط انبارگردانی:
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا.
عنوان حساب معین: موجودی مواد اولیه.
عنوان تفضیل: (انبار مواد اولیه) (نام انبار).
شرح سند: رسید مغایرت انبارگردانی سال … انبار…
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: هزینه های عملیاتی.
عنوان حساب معین: هزینه مواد مصرفی مستقیم تولید.
عنوان تفضیل: (نام مرکز هزینه).
شرح سند: رسید مغایرت انبارگردانی سال … انبار…
اسناد صادره مربوط به خروج محصول ساخته شده:
مثال: فروش محصولات:
حساب زیر بدهکار:
بهای تمام شده کالای ساخته شده
شرح سند: حواله انبار شماره…. فاکتور فروش ….. خریدار….
حساب زیر بستانکار
عنوان حساب کل: موجودی مواد و کالا
عنوان حساب معین: موجودی محصولات
عنوان تفضیل: انبار محصول (نام انبار)
شرح سند: حواله انبار شماره …. فاکتور فروش …. خریدار….
حساب زیر بدهکار (مبلغ مالیات + مبلغ فاکتور):
عنوان حساب کل: حساب ها و اسناد دریافتنی تجاری.
عنوان حساب معین: خریداران محصولات.
عنوان تفضیل: (عنوان خریدار).
شرح سند: فاکتور فروش شماره …. خریدار….
شرح سند: مالیات بر ارزش افزوده شماره …. خریدار….
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: فروش.
عنوان حساب معین: (فروش محصولات).
عنوان تفضیل: ( عنوان خریدار).
شرح سند: فاکتور فروش شماره …. خریدار….
عنوان حساب کل: حساب ها و اسناد پرداختنی.
عنوان حساب معین: مالیات و عوارض بر ارزش افزوده.
عنوان تفضیل 1: مالیات اعتبار ارزش افزوده.
عنوان تفضیل 2: (نام خریدار)
شرح سند: مالیات بر ارزش افزوده شماره …. خریدار….
مثال: برگشت از فروش محصولات
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: برگشت از فروش و تخفیفات
عنوان حساب معین: برگشت از فروش داخلی محصولات
عنوان حساب تفضیل: (عنوان شرکت خریدار)
شرح: فاکتور برگشتی فاکتور فروش شماره … به شرکت …
عنوان حساب کل: سایر حساب ها و اسناد پرداختنی
عنوان حساب معین: مالیات بر ارزش افزوده
عنوان حساب تفضیل: (عنوان شرکت خریدار)
شرح: مالیات بر ارزش افزوده برگشتی فاکتور شماره .. از شرکت …
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: حساب ها و اسناد دریافتنی تجاری.
عنوان حساب معین: خریداران محصولات
عنوان حساب تفضیل: (عنوان خریدار)
شرح: فاکتور برگشتی فروش شماره…. به شرکت ………
مثال: نحوه ثبت کرایه حمل کالای فروش، که پرداخت آن بعهده شرکت می باشد.
حساب زیر بدهکار:
عنوان حساب کل: هزینه های بازاریابی و فروش.
عنوان حساب معین: هزینه های حمل و انبارداری.
عنوان تفضیل: (واحد بازرگانی و فروش).
شرح سند: کرایه حمل فروش بارنامه شماره …. راننده آقای / شرکت….
حساب زیر بستانکار:
عنوان حساب کل: سایر حساب ها و اسناد پرداختنی.
عنوان حساب معین: سایر حساب های پرداختنی.
عنوان تفضیل: ( عنوان فرد یا شرکت حمل کننده).
شرح سند: کرایه حمل فروش بارنامه شماره …. راننده آقای / شرکت….
